Arnold Schönberg powiedział o nim, że nie jest kompozytorem, a genialnym wynalazcą. Lecz to właśnie jemu American Academy of Arts and Letters przyznała w 1949 nagrodę za rozszerzenie dotychczasowych granic muzyki. Kreator nowych światów czy burzyciel zastanego porządku? Wybitny wizjoner i reformator, koryfeusz awangardy czy zwykły showman, żartowniś i hochsztapler? John Cage – bo o nim mowa – to z pewnością enfant terrible kultury XX wieku, przypadek paradoksalny jak określa go biograf Jerzy Kutnik, którego wszechstronna działalność na polu muzyki, poezji, filozofii, plastyki, tańca, nowych mediów czy nawet żywienia pozostawiła te dyscypliny na zawsze odmienione.
W sto lat jakie dzieli nas już od chwili narodzin tego wielkiego kompozytora, pisarza, grafika oraz myśliciela oraz dwadzieścia jakie minęły od dnia jego śmierci staraliśmy się otoczyć refleksją nietuzinkowy dorobek Johna Cage’a poświęcając uwagę takim zjawiskom w nim obecnym jak muzyczny aleatoryzm, instrumenty totalne, notacja graficzna, cisza i przypadek, teatr instrumentalny i happening, związkom z poezją eksperymentalną (mezostychy) i filozofią Wschodu. Zbadaliśmy źródła inspiracji Cage’a, a także wpływ jaki wywarł on na współczesne mu i przyszłe pokolenia artystów – Stockhausena, Lutosławskiego, Pärta.
Do prezentacji i dyskusji zaprosiliśmy szerokie grono osób zainteresowanych barwną postacią Johna Cage’a i jego dziełem wymykającym się konwencjom i sztywnym podziałom: od teoretyków muzyki i literatury, filozofów przez kompozytorów i krytyków sztuki, studentów i doktorantów różnych dziedzin.
Nie mam nic do powiedzenia i mówię to (…)
Większość wykładów jest pełna idei. Ten nie ma żadnej.
Jednak w każdym momencie może pojawić się idea. Wtedy będziemy się nią cieszyć.
John Cage, Wykład o niczym
Konferencja John Cage: człowiek, dzieło, paradoks, odbyła się w dniach 16-18 października 2012 w Salach Kameralnej i Koncertowej Akademii Muzycznej w Krakowie.
prof. Marek Chołoniewski
dr Krzysztof Szwajgier
Barbara Bogunia